دبیان یک توزیع گنو/لینوکس است. راجع به اینکه توزیع چیست با جزئیات بیشتر در
قسمت 1.5, “نقش توزیعها”
صحبت خواهیم کرد، اما هم اکنون به این نکته ساده اشاره میکنیم که یک سیستم عامل کامل به حساب میآید که شامل نرمافزارها و سیستمهایی برای نصب و مدیریت رایانه میشود که تمامی آنها مبتنی بر کرنل لینوکس و نرمافزار آزاد هستند (به خصوص موارد موجود در پروژه گنو).
زمانی که او در سال ۱۹۹۳، تحت رهبری بنیاد نرمافزار آزاد (FSF) دبیان را بوجود آورد، آین مرداک اهداف مشخصی داشت که آنها را در قالب Debian Manifesto بیان کرده است. سیستم عامل آزادی که او در فکرش بود بایستی دو ویژگی اصلی را شامل میشد. اول، کیفیت: دبیان باید با چنان دقت و مهارتی توسعه مییافت که ارزش کرنل لینوکس را داشته باشد. همچنین میبایست به عنوان یک توزیع غیر-تجاری فعالیت میکرد، به میزانی که با توزیعهای تجاری قابل رقابت باشد. این آرزوی دوگانه، به دید او، تنها با فرآیند توسعهای آزاد برای دبیان قابل دستیابی بود، درست مانند همان چیزی که برای لینوکس و پروژه گنو اتفاق افتاده بود. بدین ترتیب بود که میتوانست به بهبود پیوسته پروژه کمک کند.
1.1.1. یک سیستم عامل چندسکویی
Debian, remaining true to its initial principles, has had so much success that, today, it has reached a tremendous size. The 12 architectures offered cover 10 hardware architectures and 2 kernels (Linux and FreeBSD, although the FreeBSD-based ports are not part of the set of officially supported architectures). Furthermore, with more than 25,000 source packages, the available software can meet almost any need that one could have, whether at home or in the enterprise.
The sheer size of the distribution can be inconvenient: it is really unreasonable to distribute 14 DVD-ROMs to install a complete version on a standard PC… This is why Debian is increasingly considered as a “meta-distribution”, from which one extracts more specific distributions intended for a particular public: Debian-Desktop for traditional office use, Debian-Edu for education and pedagogical use in an academic environment, Debian-Med for medical applications, Debian-Junior for young children, etc. A more complete list of the subprojects can be found in the section dedicated to that purpose, see
قسمت 1.3.3.1, “پروژههای جانبی موجود در دبیان”
.
این دیدگاه جداگانه از دبیان تحت یک چارچوب از پیش تعریف شده، سازماندهی میگردد که امکان سازگاری بین “توزیههای فرزند” را ایجاد میکند. تمام آنها از برنامهریزی عمومی برای هر نسخه جدید تبعیت میکنند. از آنجایی که بر اساس یک بنیاد مشترک ساخته میشوند، با استفاده از برنامههایی که در مخازن رسمی دبیان وجود دارند به راحتی میتوانند توسعه یابند، کامل شوند یا شخصی گردند.
تمام ابزار دبیان تحت این شرایط عمل میکنند: debian-cd
برای مدتی طولانی است که به عنوان ابزاری جهت ایجاد سیدی شامل مجموعهای از بستهها استفاده میگردد؛ debian-installer
یک نصبکننده ماژولار به حساب میآید که به راحتی برای نیازهای خاص قابل برنامهریزی است. APT
بستهها را از منابع گوناگون نصب کرده در حالتی که پایداری کل سیستم را تضمین میکند.
1.1.2. کیفیت نرمافزار آزاد
دبیان از تمام اصول نرمافزار آزاد تبعیت میکند و نسخههای جدید آن تا زمانی که آمادهسازی نهایی نگردند منتشر نمیشوند. اجباری بر توسعهدهندگان در استفاده از یک برنامه زمانی خاص برای رسیدن به پایان پروژه وجود ندارد. افراد معمولاً از این گلایه میکنند که چرا زمان انتشار نسخههای رسمی دبیان اینقدر طولانی است، اما همین احتیاط در زمان انتشار پروژه است که قابلیت اطمینان افسانهای برای دبیان بوجود آورده است: ماههای طولانی آزمون مورد نیاز است تا یک توزیع کامل برچسب “stable” را دریافت کند.
دبیان درباره ارائه کیفیت، کوچکترین سازگاری از خود نشان نمیدهد: تمام باگهای شناخته شده در هر نسخه جدید برطرف میگردند، حتی اگر منجر به عقب انداختن تاریخ رسمی انتشار نسخه بعدی گردد.
1.1.3. چارچوب قانونی: یک سازمان غیرانتفاعی
بر اساس قانون، دبیان پروژهای است که از طرف یک سازمان غیرانتفاعی و داوطلب محور آمریکایی مدیریت میشود. پروژه چیزی حدود هزار توسعهدهنده دبیان را شامل میشود، اما تعداد بسیار بیشتری مشارکتکننده را گرد هم آورده است (مترجمان، گزارشکنندگان باگ، هنرمندان، توسعهدهندگان مبتدی و ...).
برای پیشبرد این اهداف، دبیان یک زیرساخت بزرگ دارد، با سرورهای بسیاری که از طریق اینترنت به یکدیگر متصل شدهاند و توسط حامیان پروژه ارائه میگردند.